Program usuwania wyrobów zawierających azbest

 

PROGRAM USUWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST

 

 

AZBEST - włóknista odmiana minerałów występujących w przyrodzie w postaci wiązek włókien, cechujących się dużą wytrzymałością na rozciąganie, elastycznością i odpornością na działanie czynników chemicznych i fizycznych (wysokich temperatur, mrozu, substancji żrących, kwasów).


Powyższe własności powodowały, że azbest był stosowany od ponad 100 lat w kilku tysiącach wyrobów, a w szczególności rozpowszechniony w wyrobach budowlanych, energetyce, przemyśle chemicznym i transporcie.


W Polsce jest ok. 14 500 tysięcy ton wyrobów zawierających azbest, najczęściej wykorzystywano go do produkcji:

  • płyt elewacyjnych i balkonowych,
  • pokryć dachów (erenit i papa dachowa),
  • przewodów wentylacyjnych i kominowych,
  • rur do instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych,
  • urządzeń gospodarstwa domowego: żelazka, płyty kuchenne, piece akumulacyjne.

 


Azbest obecnie jest zaliczany do najgroźniejszych minerałów na Ziemi i umieszczony w wykazie substancji niebezpiecznych pod numerem indeksowym 650-013-00-6, jako substancja o udokumentowanym działaniu rakotwórczym kategorii 1. Ze względu na zagrożenie dla zdrowia ludzkiego oraz zagrożenia dla środowiska produkcja, import i stosowanie wyrobów z azbestem w Polsce są zakazane od września 1998 roku.


Przyjęty Uchwałą Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2009r. Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032 określa zadania niezbędne do realizacji podstawowego celu, jakim jest usunięcie i unieszkodliwienie azbestu znajdującego się na terytorium Polski.


Azbest staje się zagrożeniem dla zdrowia w momencie korozji, demontażu wyrobów azbestowych lub jakiegokolwiek uszkodzenia wyrobów zawierających azbest (łamanie, kruszenie, cięcie,), poprzez przenikanie do powietrza włókien azbestowych (włókna respirabilne w postaci aerozolu nie widoczne dla oka), a następnie wdychanych z powietrzem do płuc, stanowiących ryzyko poważnych chorób układu oddechowego.

 

  1. Skutkiem oddziaływania azbestu na skórę może być występowanie zapaleń skórnych, dermatoz, brodawek.
  2. Wchłonięty przez organizm pył azbestowy może powodować poważne dla zdrowia zmiany chorobowe:
    -  nowotwór złośliwy płuc i opłucnej (międzybłoniak) - nowotwór pojawiający się w 10 - 40 lat po kontakcie z azbestem,
    -  pylica azbestowa - powolne zwłóknienie tkanki płucnej, powodujące niewydolność oddechową,
    -  zmiany opłucnowe (zgrubienia opłucnej) - blaszki, zgrubienia i odczyny wysiękowe opłucnej.
  3. Z powodu chorób wywołanych azbestem umiera na świecie ponad 100 tysięcy osób.

 

Azbest stanowi zagrożenie dla osób mających bezpośredni kontakt z wyrobami zawierającymi azbest ze względu na charakter wykonywanej pracy - narażenie zawodowe:

  • pobór prób do badań wyrobów azbestowych,
  • demontaż wyrobów azbestowych,
  • pakowanie, rozładunek, załadunek wyrobów azbestowych,
  • unieszkodliwianie wyrobów azbestowych,

 a także dla osób narażonych niezawodowo na działanie azbestu:

  • zamieszkiwanie obszarów miejskich przy trasach komunikacyjnych o dużym natężeniu ruchu,
  • zamieszkiwanie w obszarach miejskich i wiejskich w pobliżu uszkodzeń mechanicznych i korozji chemicznej i biologicznej ścian osłonowych i pokryć dachowych,
  • przebywanie w obiektach, pomieszczeniach wewnętrznych, w których zastosowane są wyroby azbestowe, jako izolacje ognioodporne, akustyczne, wentylacyjne i klimatyzacyjne,
  • zamieszkiwanie terenów sąsiadujących z terenami przemysłowymi np. zakłady stosujące wyroby azbestowe (chłodnie kominowe, chłodnie wieżowe), dzikie składowiska odpadów zawierających azbest, nielegalne składowiska odpadów azbestowych z zmieszanymi odpadami komunalnymi, nieprawidłowo prowadzone składowiska odpadów azbestowych,
  • bezpośredni kontakt z pracownikiem nieprzestrzegającym przepisów i zasad bezpieczeństwa przy pracy z wyrobami zawierającymi azbest.

Każdy właściciel nieruchomości, obiektu, instalacji lub urządzenia zawierającego azbest lub wyroby zawierające azbest musi pamiętać o stałej kontroli stanu technicznego wyrobów zawierających azbest - azbest dobrze zabezpieczony i nieuszkodzony nie stanowi zagrożenia dla zdrowia.

 

Podstawowym obowiązkiem właścicieli, zarządców lub użytkowników nieruchomości jest kontrola wyrobów zawierających azbest znajdujących się w obiektach, urządzeniach budowlanych, urządzeniach przemysłowych lub innych miejscach zawierających azbest oraz sukcesywne usuwanie wyrobów zawierających azbest.

Konieczne jest także sporządzenie i przedłożenie marszałkowi województwa (dot. przedsiębiorców) lub burmistrzowi miasta (dot. osób fizycznych nie będących przedsiębiorcami) oraz coroczna aktualizacja informacji o :

  • wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystywania,
  • wyrobach zawierających azbest, których wykorzystanie zostało zakończone,
  • zgłoszenie właściwemu organowi architektoniczno-budowlanemu prac polegających na zabezpieczaniu lub usuwaniu wyrobów zawierających azbest zgodnie z przepisami budowlanymi.

 Obowiązki gminy to przede wszystkim:

  • opracowanie, przyjęcie i aktualizacja programu usuwania azbestu i wyrobów zawierającymi azbest,
  • gromadzenie informacji przekazywanych przez osoby fizyczne (właścicieli i zarządców nieruchomości) o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystywania,
  • przedkładanie marszałkowi województwa informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska, w tym azbestu,
  • udzielanie zezwoleń na transport odpadów niebezpiecznych (w tym azbestu).

 

 W związku z koniecznością dostosowania działań samorządów lokalnych do przepisów prawa oraz do zadań określonych w Planie Oczyszczania Kraju z Azbestu 2009 – 2032 (M.P. nr 50, poz. 481) Gmina Gorzów Śląski sporządziła „Programu usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Gorzów Śląski”.

Program został przyjęty Uchwałą Nr XXXVII/276/2014 Rady Miejskiej w Gorzowie Śląskim z dnia 16 kwietnia 2014r. w sprawie przyjęcia "Programu usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Gorzów Śląski".

Pliki do pobrania