Gorzów Śląski - Miasto i Gmina

 Budzów

Pierwsza wzmianka o tej miejscowości występuje w rejestrze podatkowym biskupstwa wrocławskiego z 1310 roku. Wieś nazywała się Budow, być może od imienia jej założyciela lub sołtysa. W następnych latach występowała jako: Budzew, Budzan, Bundzoff i Busow. W 1936 roku miejscowość otrzymała nazwę Forstfelde, co w przekładze oznacza Leśny Zagon. Od 1945 roku wieś nazywa się Budzów. 
Od 2009 roku w sołectwie Działa Grupa Odnowy Wsi. Jej pierwszym wielkim osiągnięciem była organizacja Gminnego Kiermaszu Wilkanocnego- po raz pierwszy odbył się on w 2010 roku w sali Miejsko- Gminnego Ośrodka Kultury w Gorzowie Śląskim. Przedsięwzięcie to odbywa się rok rocznie w Niedzielę Palmową w sali MGOK bądź na placu rynkowym w zależności od warunków atmosferycznych. Grupa Odnowy Wsi obecnie intensywnie współpracuje z Radą Sołecką, wynikiem czego są zdecydowane efekty- zwłaszcza w kierynku działlności kulturalno rozrywkowej. W Budzowie organizowane są uroczystości z okazji Święta Kobiet i Dnia Matki. W ramach konkursu Działaj Lokalnie, którego organizatorem jest Stowarzyszenie LDG Stobrawa, w sołectwie utworzono miejsce rekreacji ruchowej wraz z placem zabaw i boiskami do piłki nożnej oraz plażowej piłki siatkowej.   
W miejscowości aktywnie działa również Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, która przy wsparciu finansowym Gminy Gorzów Śląski oraz własnej pracy wyremontowała budynek remizy OSP, w której znajduje się urokliwa sala spotkań dla mieszkańców. 

Dębina

Najdawniejsze nazwy tej miejscowości to Dypan (ok. 1300 r.) oraz Dupin. W latach 1936-1945 funkcjonowała nazwa Kostebrg. Obecna nazwa- Dębina, została ustalona po zakończeniu II wojny światowej w 1945 r. 

Goła

Najdawniej spotykane nazwy tej miejscowości to Gohle (ok. 1400 r.) oraz Golau (1666 r.). Henryk Borek wywodzi te nazwy od staropolskiego wyrażenia "gola", określającego teren goły i bezleśny, a nawiązującego do właściwości i wyglądu krajobrazu.
Pierwszy kościół parafialny wmiankowany jest w 1353 roku- był to kościół parafialny. Obecny kościół drewniany, orientowany o konstrukcji zrębowej pochodzi z przwłomu XVII i XVIII w. Jest kościołem filialnym parafii w Zdziechowicach i poświęcony jest św. Michałowi oraz Matce Boskiej Częstochowskiej. 

Jamy

Henry Borek wywodzi nazwę miejscowości- Jamme (1679 r.), Jamm (1782 r.), Jamy (1845 r.) od urzeźbienia terenu charakteryzującego się jamami, wgłębieniami i zapadliskami. Odpowiadałoby to w jakimś stopniu legendzie o pochodzeniu nazwy miejscowości. Przekaz mówi, że zawierucha wojenna zmusiła mieszkańców do ucieczki do pobliskiego lasu, gdzie przejściowo zamieszkali w Jamach. Miały to być wilcze jamy, a uciekinierzy zżyli się z sąsiadującymi wilkami.  
Data budowy drewnianego kościoła pw. św. Mikołaja i św. Małgorzaty w Jamach nie jest znana, jednak pierwsza wzmianka z 19679 roku świadczy o tym, że był wówczas filią Gorzowa Śląskiego, potem uległ zniszczeniu. W kolejnej wzmiance z 1792 roku jest mowa o ponownym zbudowaniu tego kościoła z fundacji hrabiego Karola Zygmunta von Aulock. Od 1956 roku jest kościołem filialnym parafii Kozłowice. 

Jastrzygowice

Henryk Borek upatruje powstania nazwy Jastrzygowice (1783 r.) w przekształceniu poprzedniej nazwy o brzmieniu Hertwigowicze/Hartwigowicze (1419 r.), która zaistniała prawdopodobnie po zasiedleniu lub przesiedleniu miejscowości na prawie zachodnim. Akt lokacji miejscowości nie jest znany, ale zazwyczaj przyjmowały się tu nazwy nawiązujące do imion założyciela lub pierwszego sołtysa miejscowości, a więc być może od imienia Hartwig. 

Kobyla Góra

Kobyla Góra jest stosunkowo młodą miejscowością. Jeszcze pod koniec XIX wieku na gruntach, gdzie obecnie pracują rolnicy- rósł las. Miejscowość rzeczywiście leży na wzgórzu, stąd też wzięła się jej. Doskonale to widać jadąc z Kluczborka czy z Bąkowa w kierunku Biadacza. Przydomek „Kobyla” również ma swoją historię, bowiem z terenów przedwojennej Polski przemycano do Rzeszy Niemieckiej konie. W tamtych czasach koń był nie tylko jedyną siłą pociągową, ale także miał olbrzymie znaczenie militarne. Właśnie w ówczesnych lasach, gdzie obecnie leży wioska, przemytnicy te konie grupowali, a następnie pędzono je do Bąkowa, skąd drogą kolejową transportowano je dalej w głąb Rzeszy.

Kozłowice

Henryk Borek wywodzi nazwę miejscowości (Coslawicz - 1300 r.) od przezwiska Kozieł. Natomiast Heinrch Ziontek, nauczyciel w miejscowej szkole od 1901 roku twierdzi, iż odpowiednikiem nazwy Kozłowice jest wyrażenie „Kozia Wieś”, a to mogłoby oznaczać wieś, w której liczebnie była większa hodowla kóz niż zazwyczaj. W artykule z 1939 roku dotyczącego Pawłowic, autor powołuje się na dokumenty dotyczące nabycia przez Petera Wyplera miejscowości Pawłowice, wymienia on również „wiejski las Josefshohe”, czyli las w Kozłowicach.

Krzyżanowice 

Henryk Borek wymienia dwie pierwsze spotkane formy nazwy tej miejscowości. Są to Krzyzankowitz w 1979 roku oraz Krzyzazowitz w 1743 roku. Ich brzmienie wywodzi od nazwy osobowej Krzyżanek bądź Krzyżan. Krzyżankowic jest potomkiem Krzyżanka. W latach 30. XX wieku w użyciu była także nazwa Krzańcowice. 

Nowa Wieś

Henry Borek przypisuje znaczenie nazwy tej miejscowości pojawiającej się około 1300 roku (nova vila) Nowej Osadzie, w odróżnieniu od istniejącej Starej Osady, znajdującej sie w pobliżu lub obok. Być może, Stara i Nowa Osada leżały tak blisko siebie, że dziś trudno byłoby poprowadzić granicę pomiędzy nimi.

Pakoszów 

Niegdyś Donnersmark, dziś Pakoszów jest kolonią fryderycjańską, założoną w kilku etapach przez Gottlieba Ernsta hrabiego Henckel von Donnersmarka, pana na Budzowie. Nazwa miejscowości pochodzi od nazwiska jej założyciela. W 1777 założono Górnty Donnersmark, a w rok później powstał Dolny Donnersmark. Nazwę Pakoszów (od imienaia Pakosz), Henryk Borek przypisuje osadzie zanikłej, której nazwa została wskrzszona po II wojnie światowej dla kolonii powstałej w końcu XVIII wieku. Z przekazów ustnych wiadomo, że krańce zachodnie tej miejscowości dosłownie "zapadły się pod ziemię". Natomiast zarówno przed II wojną światową jak i jakiś czas po jej zakończeniu używania była nazwa Grzmotniki (przynajmniej w mowie). Wyrażenie to nawiązuje di nazwy Dommersmark, bowiem niemieckie "Donner" w tłumaczeniu na język polski znaczy "grzmot".  

Pawłowice

Według Henryka Borka nazwa miejscowosci pochodzi od imienia Paweł. Istnieje wzmianka z 1428 roku o tej miejscowości, wówczas jej nazwa brzmiała Paulowicz. W latach 1939- 1945 funkcjonowała nazwa Paulsdorf. 

Skrońsko

Na obszarze dzisiejszego Skrońska istniały przez kilkaset lat dwie oddzielne osady. Ich podział przebiegał wzdłuż rzeki Siedliczanki, zwanej także Potokiem Skroński. Na wsód od wspomnianej rzeki znajdowała się osada Zarzycka, której nazwę Henryk Borek wywodzi od słowa Żarzyszcze, oznaczjącego połać wypalonego lasu przygotowanego pod uprawę rolną. W zapisach ta nazwa występuje jako: Zarist (1193 r.), Sarisck (1228 r.), Zarzisk (1848 r.). Na zachód od potoku znajdowała się osada Skrońsko, której nazwę Borek wywodzi od przezwiska Skroń. Pierwszy zapis tej miejscowości- Scronsko występuje w 1508 roku. 

Uszyce

Henryk Berek wywodzi nazwę miejscowości od przezwiska Ucho. Pierwsza wzmianka o miejscowości Ischitze pochodzi z dokumentu Władysława Opolczyka z 1396 roku, w którym wymieniony jest kościół w Uszycach. W latach 1939-1945 funkcjonowała nazwa Wittenau. Obecny drewniany kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny prawdopodobnie był konsekrowany w 1517 roku. Wielokrotnie był też przebudowywany.

Zdziechowice

Według Henryka Borka nazwa miejscowości pochodzi od imienia Zdziech. Pierwsza wzmianka "Dziechowice" pochodzi z 1679 roku, zawarta jest w dokumencie powizytacyjnym miejscowego kościoła, którego budowa datowana jest na XVI wiek, a który po przebudowie- remoncie z 1730 roku został przeniesiony do Nasal. Niestety nie zachował się do dziś.